- veizla
- f.1) grant, gift, allowance;2) help, assistance, backing, = liðveizla;3) feast, banquet (veizlan fór vel fram, ok var veitt með miklum kostnaði);4) the reception or entertainment to be given to the Norse king by his landed men (lendir menn) and stewards (ármenn), and to the bishop by the priests; the king was said to ‘fara at veizlum, taka veizlur’;5) a royal grant, revenue (fekk konungr honum veizlur miklar); hann hafði áðr haft alla sýsluna suma at veizlu, en suma at léni, partly as a grant, partly as a fief.* * *u, f. [veita], a grant, gift, allowance; veizla eilífrar sælu, … hafa e-t at veizlu Guðs, Hom. (St.); veizla ölmusu-görða, Hom.; gefa stórar gjafir ok veizlur, Stj. 64.2. help, assistance, backing, Hom. 140; varðar honum ekki sú veizla, Grág. ii. 13; kynlig v. ok at íllu mun verða, Lv. 7; til heilla sátta ok hollrar veizlu, Grág. ii. 21; öll miskunn ok v., 623. 21; ek sé mik nái fátt mega göra þat er veizlu munr sé í, Fas. ii. 437 (lið-veizla).3. an entertainment; veita göngu-mönnum engar veizlur nema til skúa aða fata, Grág. i. 454: a treat, feast, banquet, Ó.h. 112; góð veizla, Nj. 6; virðulig veizla, Ld. 186; skörulig veizla, Eg. 44: of a wedding feast, 30 (mod., brúðkaups-veizla), very freq. in mod. usage.II. as a law term, the reception or entertainment to be given to the Norse king, or to the king’s ‘landed-men,’ or his stewards, for in olden times the king used to go on a regular circuit through his kingdom, taking each county in turn; his retinue, the places of entertainment, and the time of his staying at each place, being regulated by law; this was called ‘veizla’ or fara at veizlum, taka veizlu; as also, búa veizlu móti konungi; hann lét bjóða upp veizlur þar sem konungs-bú vóru, Ó. H. 35; Óláfr konungr fór útan um Hringa-ríki at veizlum, en er veizlur endusk eigi fyrir fjölmennis sakar, þá lét hann þar bændr til leggja at auka veizlurnar, 61, cp. 59, 111, 173; taka veizlur, Fagrsk. ch. 11, see also Har. S. harðr. ch. 110 (Fms. vi), ch. 23, 92, Eg. ch. 11, 18, Hem. þ., Ólafs S. Kyrra ch. 4 (Fms. vi. 442), and passim in the Fms.2. a royal grant, revenue; fékk konungr honum veizlur miklar, Eg. 27; hann hafði af konungi veizlur allar, þvílíkar sem Brynjólfr hafði haft, 31; Hrærekr ok Guðlaugr höfðu veizlur stórar um Sogn ok um Hörða-land, Fms. i. 6; en með því at hann hafði eigi miklar veizlur þá varð honum féfátt, viii. 272; þér munut ráða veizlum yðrum, xi. 237; hann hafði áðr alla (sýslu á Hálogalandi) suma at veizlu suma at léni, partly as a grant, partly as a fief, Ó. H. 123; en veizlur konungs hafði hann miklu minni enn fyrr, 111; húskarlar konungs er hafa fé af konungi í veizlur, sumir tólf aura, sumir tvær merkr, Sks. 261; tólf marka veizlur, Fms. vi. 266.B. COMPDS: veizlubúnaðr, veizludagr, veizlufall, veizlufé, veizlugjald, veizlugjöf, veizlugörð, veizluhöll, veizlujörð, veizlukirkja, veizlumaðr, veizluskali, veizluskylda, veizluspjöll, veizlustofa, veizlusveinn, veizlutaka, veizluupphald.
An Icelandic-English dictionary. Richard Cleasby and Gudbrand Vigfusson. 1874.